فصل 1 : درون اتم
مدل های اتمی
الکترونها در کره ای از بارهای مثبت پراکنده اند
در مدل بور تعداد الکترونهای هر مدار ثابت از مداری به مدار دیگر تغییر می کند.
عدد اتمی (Z)
به تعداد پروتونهای هر اتم(به تعداد بارهای مثبت اتم)عدد
اتمی می گویند برای مثال اتم سدیم 11 پروتون دارد,پس عدد اتمی
سدیم11 است.عدد اتمی را گوشه پایین سمت چپ نماد شیمیایی
می نویسند11Na
عناصر بر اساس افزایش عدد اتمی در جدول تناوبی مرتب شده اند
بنابراین عدد اتمی مکان هر عنصر را در جدول تعیین می کند.
عدد جرمی (A)
به مجموع تعداد پروتونها و
نوترونهای یک اتم عدد جرمی
گفته می شود.
تمام اتمهای یک عنصر پروتونهای یکسان دارند اما تعداد
نوترونهای
آنها می تواند متفاوت باشد.
عدد جرمی در گوشه بالا و سمت چپ نماد شیمیایی نوشته می شود مثلا اتم کربن در هسته خود 6 پروتون و 6 نوترون دارد پس عدد جرمی آن 12 است. 12C
جدول تناوبی عناصر:
لیستی از کلیه عناصری است که تا کنون شناخته شده است این عناصر به
ترتیب عدد اتمی در جدول مرتب شده اند در این جدول که بوسیله مندلیف
دانشمند روسی تنظیم شده است در هر خانه جدول نشانه شیمیایی، عدد
اتمی و عدد جرمی عنصر نوشته شده است در این جدول به هر ردیف افقی
تناوب یا دوره می گویند.
تمامی عناصر یک دوره یا تناوب لایه های الکترونی برابر دارند در هر
ردیف از چپ به راست خاصیت فلزی عناصر کاهش و خواص غیر فلزی افزایش
می یابد.
ستونهای عمودی جدول تناوبی گروه نام دارد تمامی عناصر یک گروه
در لایه آخر تعداد الکترونهای یکسان و خواص شیمیایی مشابهی
دارند.در هر گروه از بالا به پایین خواص فلزی افزایش می یابد.
ایزوتوپ
ایزوتوپ ها اتمهای یک عنصر هستند که در تعداد نوترون و
در نتیجه عدد جرمی با هم تفاوت دارند اما عدد اتمی آنها یکسان
است.
مثلا هیدروژن دارای سه ایزوپ است.
ایزوتوپ های یک عنصر خواص فیزیکی
(جرم و چگالی) متفاوت اما خواص شیمیایی یکسان دارند
(چون الکترونهای
آنها برابر است)
بیشتر عناصر، یک ایزوتوپ معمول و چند ایزوتوپ کمیاب دارند به
ایزوتوپ های کمیاب
تر ناخالصی های ایزوتوپی می گویند.
مثلا ایزوتوپ معمول ئیدروژن
است که 9/99 درصد کل ئیدروژنهای
موجود در طبیعت را شامل می شود. کمتر از 1/0 درصد را
و مقدار
ناچیزی را
شامل می شود.
توجه داشته باشید که تعداد نوترونهای در هر اتم از رابطه زیر محاسبه می شود.
